Επισκόπηση Ερευνητικών Προγραμμάτων Ο.Τ.Ε.

Infocom World 2018 Agenda

21.11.2018 / 10:00 – 18:00 / Αίθουσα «MC 3»

organized by OTE (Hellenic Telecommunications Organization S.A.)

Επιμέλεια Διοργάνωσης:

Δρ. Ιωάννης Χοχλιούρος
Προϊστάμενος Fixed Network R&D Programs Section
Research and Development Department, Fixed & Mobile
Core Network DevOps & Technology Strategy Division, Fixed & Mobile

Ο Ο.Τ.Ε. συμμετέχει με την ιδιότητα του επικεφαλής-συντονιστή (project coordinator) στο ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα 5G–PPP “5G ESSENCE” (GA No.761592),το οποίο αφορά στην ανάπτυξη μιας ενοποιημένης πλατφόρμας νέφους για τη διαχείριση μικρών κυψελών σε δίκτυα 5ης Γενιάς (5G).

Το ερευνητικό πρόγραμμα 5G ESSENCE αντιμετωπίζει τα παραδείγματα του υπολογιστικού νέφους στα άκρα του δικτύου (Edge Cloud Computing) και της «Μικρής Κυψέλης ως Υπηρεσία» (“Small Cell as–a–Service”), προωθώντας συστηματικά μέσα από τις δράσεις του τις εφαρμογές της αγοράς των μικρών κυψελών η οποία προβλέπεται να αναπτυχθεί με εντυπωσιακό ρυθμό μέχρι το 2020 και εφεξής, καθώς διαδραματίζει μείζονα ρόλο στο οικοσύστημα των δικτύων 5G. Το πρόγραμμα 5G ESSENCE προσφέρει μια εξαιρετικά ευέλικτη και κλιμακοθετήσιμη πλατφόρμα, ικανή ώστε να υποστηρίξει νέα επιχειρηματικά μοντέλα και ροές εσόδων, δημιουργώντας συνεπώς μια «ουδέτερη» αγορά υποδοχής και μειώνοντας το λειτουργικό κόστος, με αποτέλεσμα την προσφορά νέων ευκαιριών ανάπτυξης, καινοτόμων λειτουργιών-εφαρμογών και χρεολυσίας-αποσβέσεων για τους εμπλεκόμενους «παίκτες». Η τεχνική προσέγγιση εκμεταλλεύεται τα πλεονεκτήματα της συγκέντρωσης των λειτουργιών των μικρών κυψελών, μέσω ενός περιβάλλοντος νέφους «στα άκρα», επί τη βάσει μιας αρχιτεκτονικής δύο διακριτών επιπέδων: ήτοι, ένα πρώτο κατανεμημένο επίπεδο για την παροχή υπηρεσιών χαμηλής λανθάνουσας κατάστασης (low latency) και ένα δεύτερο κεντρικοποιημένο επίπεδο για την παροχή υψηλής επεξεργαστικής ισχύος για περισσότερο απαιτητικές δικτυακές εφαρμογές.

Τούτο επιτρέπει την αποσύζευξη των επιπέδων ελέγχου και χρήστη του Ραδιοδικτύου Πρόσβασης (Radio Access Network – RAN) και την επίτευξη διαφόρων πλεονεκτημάτων που εισάγουν οι υποδομές νέφους τύπου RAN με τη θεώρηση των περιορισμών λανθάνουσας κατάστασης πρόσθιας ζεύξης (fronthaul latency restrictions). Η χρήση διατερματικών δικτυακών μηχανισμών τεμαχισμού (end–to–end network slicing mechanism) μπορεί να επιτρέπει το «μοίρασμα» των υποδομών του 5G ESSENCE μεταξύ διαφορετικών φορέων εκμετάλλευσης σε συνδυασμό και με άλλους κάθετους τομείς της αγοράς (vertical industries) και επομένως συμβάλλει στην εξατομίκευση των προσφερόμενων δυνατοτήτων, σε μια χωριστή θεώρηση για καθέναν εμπλεκόμενο φορέα (tenant). Η πολυμέρεια της αρχιτεκτονικής βελτιώνεται με τη χρήση τεχνικών εικονικοποίησης (virtualization) υψηλών επιδόσεων για απομόνωση δεδομένων, περιορισμών της αδράνειας και αποτελεσματικότερη διαχείριση των διαθέσιμων πόρων. Ταυτόχρονα επιτυγχάνεται βελτίωση μέσω της ενορχήστρωσης (orchestration) ελαφρών ιδεατών πόρων που επιτρέπουν τη χρήση επαρκών Εικονικών Λειτουργιών Δικτύου (Virtual Network Functions–VNFs).

Tο έργο εξετάζει τρεις περιπτώσεις χρήσης (use cases) που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για την αγορά και σχετίζονται με τις κάθετες βιομηχανίες. Αυτές συνίστανται στα εξής:

(i)            Επιτάχυνση εφαρμογών του ακραίου δικτύου σε περιβάλλοντα μαζικής προσέλευσης χρηστών (π.χ. σε ένα στάδιο), με στόχο την καλύτερη παραγωγή και διανομή βίντεο.

(ii)           Εφαρμογές κρίσιμης αποστολής (mission critical) για τους παρόχους επικοινωνιών δημόσιας ασφάλειας (Public Safety–PS).

(iii)          Επικοινωνίες κατά την πτήση για σκοπούς διασκέδασης και συνδεσιμότητας (IFEC- In–Flight Entertainment and Connectivity).

Στο πλαίσιο του προγράμματος, ο ΟΤΕ εκτελεί καθήκοντα επικεφαλής-συντονιστή (project coordinator). Παράλληλα, συμμετέχει ενεργά στον καθορισμό των σεναρίων και των περιπτώσεων χρήσης του 5G ESSENCE στο ευρύτερο θεματικό πλαίσιο αναφοράς 5G-PPP, των τεχνικών απαιτήσεων, των προδιαγραφών και της ειδικής αρχιτεκτονικής του συστήματος όπως επίσης και στη συνολική αξιολόγηση μέσω πιλοτικών δοκιμών (με έμφαση στην επιτάχυνση των εφαρμογών του ακραίου δικτύου σε ένα περιβάλλον σταδίου). Επιπλέον, συμβάλλει στις ενέργειες διάδοσης και αξιοποίησης των αποτελεσμάτων της έρευνας.

Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του πλαισίου Horizon 2020/5G-PPP, έχει συνολική διάρκεια 30 ημερολογιακούς μήνες, ενώ συμμετέχουν είκοσι δύο (-22-) φορείς από εννέα (-9-) χώρες (ήτοι: Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Γερμανία, Πολωνία, Κύπρος).

Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα 5G ESSENCE μπορούν να εκληφθούν από την ιστοσελίδα του έργου: http://www.5g-essence-h2020.eu

Ο ΟΤΕ συμμετέχει στο ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα “5G DRIVE” (Grant Agreement (GA) No.814956), στόχος του οποίου είναι ο έλεγχος και η επικύρωση της διαλειτουργικότητας μεταξύ δικτύων επικοινωνιών 5ης Γενιάς (5G) της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) και της Κίνας, σε σενάρια επικοινωνίας μεταξύ οχημάτων καθώς και η ανάπτυξη εφαρμογών eMBB. Πρόκειται για το μοναδικό έργο που χρηματοδοτείται από την Ε.Ε., στην εν λόγω θεματική περιοχή.

Το έργο 5G-DRIVE θα πραγματοποιήσει δοκιμές και θα επικυρώσει τη διαλειτουργικότητα μεταξύ  δικτύων 5G της Ε.Ε. και της Κίνας, τα οποία λειτουργούν στη ζώνη συχνοτήτων 3,5 GHz για βελτιωμένες Κινητές Ευρυζωνικές Επικοινωνίες (eMBB – enhanced Mobile Broadband) και στις ζώνες 3,5 GHz  και 5,9 GHz για σενάρια επικοινωνίας “V2X” («Όχημα προς Οτιδήποτε»). Πιο συγκεκριμένα, το έργο 5G-DRIVE:

(i)         Προβλέπει για κοινές δοκιμές και ερευνητικές δραστηριότητες που αποσκοπούν στη διευκόλυνση της τεχνολογικής σύγκλισης, της εναρμόνισης του φάσματος και της επιχειρηματικής καινοτομίας, πριν από την πραγματοποίηση δράσεων εμπορικής ανάπτυξης δικτύων 5G σε μεγάλη κλίμακα.

(ii)        Στοχεύει στην ανάπτυξη βασικών τεχνολογιών 5G και προ-εμπορικών κλινών δοκιμών (test-beds) για υπηρεσίες eMBB και V2X, σε συνεργασία με αντίστοιχο τρέχον κινεζικό ερευνητικό πρόγραμμα (“5G Product R&D large-scale Trial”), το οποίο λαμβάνει χώρα υπό το συντονισμό της εταιρείας China Mobile.

(iii) Προωθεί δοκιμές για την επικύρωση βασικών λειτουργικοτήτων, υπηρεσιών και σχεδιασμού δικτύου 5G, όπως θα διεξαχθούν σε οκτώ πόλεις της Ε.Ε. και της Κίνας. Ιδίως, το έργο προωθεί την ανάπτυξη πραγματικών 5G δικτύων και καινοτόμων λύσεων V2X, οδηγώντας σε νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες.

Το 5G-DRIVE θα πραγματοποιήσει δοκιμές και επιδείξεις των βασικών τεχνολογιών 5G σε συναφή δίκτυα πριν από εκτενή εμπορική χρήση των αντίστοιχων σεναρίων και περιπτώσεων χρήσης (use cases). Ειδικότερα, το πρόγραμμα θα υλοποιήσει σειρά από τρεις εκτεταμένες δοκιμές σe σε κατάλληλα περιβάλλοντα δοκιμών στη Φινλανδία, στην Ιταλία και στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Στο πλαίσιο του προγράμματος 5G-DRIVE, ο ΟΤΕ συντονίζει την προσπάθεια για την περιγραφή των συναφών σεναρίων και περιπτώσεων χρήσης, τον προσδιορισμό των απαιτήσεων του χρήστη/συστήματος και/ή των σχετικών προδιαγραφών καθώς και τον ορισμό της αρχιτεκτονικής του συστήματος (ως υπεύθυνος των δράσεων του Πακέτου Εργασίας 2 –  WP2 Leader). Επιπλέον, ο ΟΤΕ θα συμμετάσχει στις δράσεις για την ανάπτυξη και τις δοκιμές του eMBB και θα συμβάλει στις προβλεπόμενες δραστηριότητες για τον προσδιορισμό καινοτομιών τεχνολογίας και υπηρεσιών 5G. Επιπρόσθετα, η εταιρεία συμμετέχει σε δραστηριότητες διάδοσης και εκμετάλλευσης ταυτόχρονα με δράσεις για την επιχειρηματική ανάλυση και αξιολόγηση των αναμενόμενων αποτελεσμάτων.

Το έργο 5G-DRIVE συγχρηματοδοτείται από την Ε.Ε. μέσω του πλαισίου Horizon 2020, έχει συνολική διάρκεια 30 ημερολογιακούς μήνες, ενώ συμμετέχουν δεκαεπτά (-17-) εταίροι-φορείς από εννέα (-9-) χώρες (Ελλάδα, Γερμανία, Φινλανδία, Βέλγιο, Ελβετία, Πολωνία, Πορτογαλία, Λουξεμβούργο, Ηνωμένο Βασίλειο).

Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα 5G-DRIVE μπορούν να εκληφθούν από την ιστοσελίδα του έργου: https://5g-drive.eu/

Το Διαδίκτυο και οι ψηφιακές τεχνολογίες μεταβάλλουν τη μορφή του κόσμου μας, σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινής ζωής όπως και σε όλους τους τομείς των δραστηριοτήτων.

Τις τελευταίες δεκαετίες, διαδοχικά κύματα τεχνολογικών αλλαγών και πολλαπλές καινοτόμες προσφορές και/ή εφαρμογές έχουν μεταμορφώσει δραστικά τις ανθρώπινες κοινωνίες και τις αντίστοιχες οικονομίες, με σημαντικά οφέλη τόσο για την ευρύτερη ανάπτυξη όσο και για την ποιότητα της ζωής των τελικών «χρηστών» (οικιακών και εταιρικών πελατών, διαφόρων φορέων και οργανισμών, Αρχών, κτλ.). Σε κάθε περίπτωση, οι σύγχρονες τεχνολογίες έχουν θετικές επιπτώσεις στην κοινωνία, την οικονομία και την προσωπική ζωή των πολιτών, υπό ένα συνεχές και δυναμικό πλαίσιο εξέλιξης.

Σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά την επιτυχή εισαγωγή των δικτύων κινητών επικοινωνιών τεχνολογίας 2G (GSM) στην Ευρώπη, διαφαίνεται σήμερα μία άλλη τεχνολογική επανάσταση με τη νέα γενιά τεχνολογιών δικτύου, γνωστή ως “5G” («Δίκτυα 5^ης Γενιάς»), η οποία δημιουργεί προοπτικές για νέα ψηφιακά οικονομικά και επιχειρηματικά μοντέλα.

Παρά το γεγονός ότι τα βασικά πρότυπα για το 5G εξακολουθούν να τελούν υπό διαμόρφωση, έχουν ήδη αναπτυχθεί και επικυρωθεί οριμένες βασικές προδιαγραφές και αρκετά από τα ουσιώδη τεχνολογικά δομικά στοιχεία της 5^ης Γενιάς κινητών επικοινωνιών. Εκτιμάται ότι το 5G θα οδηγήσει σε ριζικές μεταβολές, προσφέροντας τη δυνατότητα για μετασχηματισμό του κλάδου των ηλεκτρονικών επικοινωνιών μέσω των ασύρματων ευρυζωνικών υπηρεσιών που θα παρέχονται σε ταχύτητες Gigabit, μέσω της υποστήριξης νέων τύπων εφαρμογών που θα «συνδέουν» τερματικές συσκευές με μυριάδες ψηφιακών αντικειμένων (στο πλαίσιο του Διαδικτύου των Πραγμάτων-Internet of things-IoT) σε πλήρες διαλειτουργικό περιβάλλον και μέσω της προσαρμοστικότητας με τη χρήση εικονικής αναπαράστασης με κατάλληλο λογισμικό που θα επιτρέπει την ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρηματικών μοντέλων σε κάθετους τομείς της αγοράς (π.χ. μεταφορές, υγεία, βιομηχανική παραγωγή, εφοδιαστική αλυσίδα, ενέργεια, μέσα ενημέρωσης και ψυχαγωγία).

Τα σχεδιαζόμενα δίκτυα 5G αναμένεται ότι θα είναι ικανά ώστε να εξυπηρετούν έως ένα εκατομμύριο συνδεδεμένες συσκευές ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, παρουσιάζοντας σχεδόν «χιλιαπλάσια» αύξηση σε σχέση με το σημερινό στάτο αναφοράς. Η αναμενόμενη «εκτόξευση» του αριθμού των διασυνδεδεμέων συσκευών θα οδηγήσει σε αύξηση της κίνησης ανά σημείο πρόσβασης του δικτύου, γεγονός το οποίο συνεπάγεται ότι θα απαιτούνται ολοένα μικρότερες κυψέλες για την παροχή των σχεδιαζόμενων επιδόσεων και αύξηση στην πυκνότητα των εγκατεστημένων κεραιών. Οι μικρές κυψέλες θα πρέπει επίσης να συνδέονται αποτελεσματικά με το υπόλοιπο δίκτυο με οπισθοζευκτικές επικοινωνίες υψηλής χωρητικότητας, καθώς ο συγκεντρωμένος όγκος δεδομένων που θα διέρχεται μέσω αυτών θα φτάνει τα αρκετά Gigabit ανά δευτερόλεπτο. Ως εκ τούτου, στις περισσότερες περιπτώσεις, θα πρόκειται για ζεύξεις υποστηριζόμενες από οπτικές ίνες, ενώ θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί άλλη ασύρματη οπισθόζευξη υψηλής χωρητικότητας.

Παράλληλα, η ενσωμάτωση εφαρμογών Εικονικοποίησης Δικτυακών Λειτουργιών (Network Functions Virtualization-NFV) και Δικτύων οριζόμενων μέσω Λογισμικού (Software-Defined Networks-SDN) συμβάλει σε αποτελεσματικότερη διαχείριση του δικτύου που ευνοεί σε καλύτερα λειτουργικά αποτελέσματα. Οι προοπτικές ανάπτυξης και καινοτομίας δεν περιορίζονται μόνο στα παραπάνω τα οποία αναφέρονται ενδεικτικά, αλλά καλύπτουν όλο  σχεδόν το εύρος της τεχνολογίας υπό μια θεώρηση σύγκλισης. 

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν πρόσφατες ερευνητικές δράσεις που εστιάζουν στην ανάπτυξη πλατφορμών δοκιμών και επικύρωσης διαφορετικών σεναρίων διαλειτουργικότητας του 5G, προκειμένου να οδηγήσουν σε κατάλληλες προδιαγραφές για περαιτέρω ανάπτυξη των σχετικών αγορών σε πανευρωπαίκό επίπεδο.

Συμπερασματικά, η πορεία προς το 5G και οι στόχοι συνδεσιμότητας της Ευρώπης για το 2025 συνιστούν μια βασική προτεραιότητα για την επίτευξης μιας ανταγωνιστικής ψηφιακής ενιαίας αγοράς με ώθηση προς μια καινοτόμο «ευρωπαϊκή κοινωνία των Gigabit», που θα στηρίζονται σε μια πιο γενική ανάπτυξη δικτύων υψηλής χωρητικότητας σε όλη την ήπειρο.

Η επιτάχυνση της διαδικασίας ψηφιοποίησης σε αρκετούς βασικούς βιομηχανικούς κλάδους που βασίζονται στη συνδεσιμότητα 5G, καθώς και η ανάδυση καινοτόμων επιχειρηματικών μοντέλων αναμένεται ότι θα ενισχύσουν συνέργειες μεταξύ των οικείων κλάδων και του τομέα των τηλεπικοινωνιών, με στόχο την αύξηση της προβλεψιμότητας, τη μείωση των επενδυτικών κινδύνων και την επικύρωση τόσο των τεχνολογιών όσο και των επιχειρηματικών μοντέλων, οδηγώντας σε πορεία ανάπτυξης.

Η ανάπτυξη του 5G οδηγεί επίσης σε ανάδειξη πολλαπλών ζητημάτων και σε προκλήσεις που αφορούν στις ευρύτερες θεματικές περιοχές της ασφάλειας των (κρίσιμων) υποδομών και των υπηρεσιών τόσο στο φυσικό περιβάλλον όσο και στον κυβερνοχώρο, στη θεώρηση ζητημάτων συναφών με τη ιδιωτικότητα και την προστασία των δεδομένων των χρηστών στο Διαδίκτυο, στην ανάπτυξη συνδεσιμότητας και διαλειτουργικότητας υποστηριζόμενης από διαφορετικές ετερογενείς υποδομές, στην προώθηση των δορυφορικών επικοινωνιών καθώς και σε πολλά άλλα αντικείμενα. 

Το σύνολο των ακόλουθων παρουσιάσεων αποσκοπεί στο να εστιάσει, κατά περίπτωση και σύμφωνα με το εκάστοτε θεματικό αντικείμενο, σε καινοτόμες δράσεις που αναπτύσσονται στο πλαίσιο αντίστοιχων ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων, κυρίως με άξονα τις προοπτικές  ανάπτυξης και εξέλιξης του 5G.

Ειδικές πληροφορίες για τους ιστοτόπους έκαστου επιμέρους αναφερόμενου προγράμματος θα ενσωματωθούν στις αντίστοιχες θεματικές παρουσιάσεις.